Hoe kun je een goed essay schrijven?

Uitleg & 9 tips

In een essay geef je beargumenteerd je mening over een fenomeen, ontwikkeling of probleem. Je neemt een standpunt in, onderbouwt dat standpunt met argumenten en weerlegt tegenargumenten om zo de lezer te overtuigen. Dat doe je op basis van wetenschappelijk bewijs, eigen onderzoek en logische redenaties. Hoe je jouw argumenten tot een goed lopend essay verwerkt? Bekijk hier 9 tips om een sterk essay te schrijven.

Wat is een essay?

Een essay is een paper waarin je jouw mening geeft over een verschijnsel of probleem en die mening op een krachtige manier onderbouwt. Er zijn verschillende soorten essays, maar de meeste essays zijn betogend. Een betogend essay heeft als doel dat je lezer achter jouw standpunt staat. Dit doe je door je standpunt te onderbouwen met argumenten, door tegenargumenten te weerleggen en door bewijs voor die argumenten en weerleggingen aan te halen.

Je verwijst in een essay vaak naar onderzoeksresultaten of haalt de visie van andere experts aan. Ook kun je zelf onderzoek doen en de resultaten daarvan meenemen in je essay.

Hoe kun je een goed essay schrijven?

Een essay schrijven pak je anders aan dan het schrijven van een scriptie. Deze tips gaan je helpen om tot een goed essay te komen.

1. Maak een schrijfschema vooraf

Een goede voorbereiding is belangrijk om een sterk essay te schrijven. Maak eerst een schrijfschema in plaats van direct te beginnen met schrijven. Daarin benoem je wat je in grote lijnen wilt vertellen. Welk statement neem je in? Welke argumenten haal je aan en wat zijn de tegenargumenten die je gaat weerleggen? Zet dat alles in een schema of onder elkaar op papier. Zo kun je op een gestructureerde manier je essay schrijven.

2. Laat de essentiële onderdelen terugkomen

De structuur van een essay is niet in beton gegoten. Wel komen in betogende essays over het algemeen de onderstaande elementen terug. Zorg er dus voor dat die een plek in je schrijfschema en essay krijgen.

  • een pakkende titel;
  • een krachtige inleiding waarin je snel to the point komt;
  • jouw standpunt;
  • argumenten die je standpunt ondersteunen;
  • eventuele argumenten tegen je standpunt;
  • de weerlegging van die tegenargumenten;
  • de conclusie (een samenvatting van jouw standpunt en alle besproken argumenten);
  • de literatuurlijst met gebruikte bronnen (opgemaakt volgens de referentiestijl van jouw opleiding, zoals APA of de Leidraad voor Juridische Auteurs).
3. Begin met een prikkelende inleiding

Besteed bij het schrijven van je essay extra aandacht aan je inleiding. Die moet direct duidelijk maken wat je standpunt is en waarom jouw essay-onderwerp relevant en belangrijk is om over te schrijven. Geef kort wat achtergrondinformatie, schets het probleem of verwijs naar de actualiteiten om je onderwerp in te leiden. Begin daarnaast met een pakkende openingszin.

4. Maak de structuur duidelijk met signaalwoorden

Het essay moet een logisch verhaal vormen. Dat betekent dat je alinea’s op een logische manier in elkaar overvloeien. Signaalwoorden helpen hierbij. Dit zijn woorden als ‘ten eerste…ten tweede’, ‘maar’, ‘hoewel’, ‘bovendien’ of ‘daarna’. Hiermee geef je verbanden aan tussen alinea’s. Gebruik dit soort woorden regelmatig en neem de gehele tekst een paar keer door om te checken of het een rond verhaal is.

Let op: overmatig gebruik van ‘ten eerste’, ‘ten tweede’, etc. maakt je tekst minder vlot. Wissel dus af in je keuze van signaalwoorden.

Deel je tekst verder op een logische manier in paragrafen en alinea’s in. Daardoor leest je essay prettiger. Let op: tussenkoppen zijn over het algemeen alleen gebruikelijk in essays van vijf pagina’s of meer. Gebruik je wel tussenkoppen? Kies dan voor koppen die inhoudelijk aansluiten op de alinea’s eronder, dus gebruik niet te algemene koppen als ‘Inleiding’ of ‘Argument 1’.

5. Gebruik een academische maar niet te formele schrijfstijl

Bij het schrijven van een essay kun je een iets andere schrijfstijl hanteren dan bij scripties. Het is belangrijk dat je een academische schrijfstijl gebruikt, maar de stijl mag iets losser zijn dan bij een scriptie. Zo is het prima om het woord ‘ik’ af en toe te laten vallen, terwijl dat in scripties niet gebruikelijk is (behalve in het voorwoord en de reflectie).

Aan de andere kant is het ook weer niet de bedoeling om grappig uit de hoek te komen of te populaire taal te gebruiken. Een essay voor je studie is wat anders dan een essay voor een tijdschrift of website.

6. Schrijf op een vlotte manier

Het is belangrijk dat je lezer vlot door de tekst heen komt en snapt wat je bedoelt. Houd daarvoor het volgende in gedachten:

  • Vermijd passieve zinnen met ‘worden’ (dus zeg liever ‘De KNAW ondersteunt dit statement’ in plaats van ‘Dit statement wordt door de KNAW ondersteund’).
  • Gebruik geen ingewikkeld vakjargon als dat niet nodig is. Als je jargon gebruikt, leg dan de termen kort uit op het moment dat je ze voor het eerst noemt.
  • Houd je alinea’s kort.
  • Maak zinnen niet te lang. Splits lange zinnen waar nodig op in aparte zinnen.
7. Presenteer argumenten op een logische manier

Voor het onderbouwen van een stelling heb je meerdere argumenten nodig. Denk goed na in welke volgorde je de argumenten presenteert. Zet bijvoorbeeld het belangrijkste argument vooraan of zorg ervoor dat een argument op een logische manier iets aan het vorige argument toevoegt.

Het beste kun je bij elk argument beginnen met een kernzin waarin je het argument zelf samenvat. Weid dan in de tekst die volgt verder uit over de details. Hoe ondersteunt dit argument jouw stelling? Bewijsmateriaal, zoals onderzoeksresultaten of feiten, helpt om je argument sterker te maken.

8. Eindig je essay krachtig

Vergeet bij het schrijven van een essay de conclusie niet. Hierin vat je het standpunt nog eens samen en licht je kort toe hoe de besproken argumenten dit ondersteunen. Houd het kort maar krachtig. Eindig met een sterke laatste zin, die de lezer bijvoorbeeld aan het denken zet.

Let op: haal in de conclusie geen nieuwe argumenten aan. De conclusie is puur bedoeld om samen te vatten wat je eerder hebt besproken.

9. Vermeld alle bronnen in je literatuurlijst

Bij het schrijven van een essay heb je meer vrijheid in de bronnen die je gebruikt. Je kunt bijvoorbeeld, naast wetenschappelijk onderzoek, ook verwijzen naar krantenberichten, online publicaties of populair-wetenschappelijke tijdschriften. Geef alle bronnen die je aanhaalt een plek in de literatuurlijst. Zo voorkom je plagiaat. Gebruik voor de bronvermelding de referentiestijl van jouw opleiding.

Wil je zeker weten dat je bronnen op de juiste manier opneemt in je scriptie? Gebruik onze APA-generator of de generator voor de Leidraad voor Juridische Auteurs. Dan krijg je na het invullen van enkele gegevens over de bron direct de juiste bron-notatie te zien.

Voorbeeld essay schrijven

Wil je weten hoe een essay er na het toepassen van die tips uitziet? Vraag je scriptiebegeleider om een voorbeeld-essay van een andere student. Ook kun je ons artikel  over voorbeeld-essays gebruiken ter inspiratie.

Twijfels over je schrijfstijl?

Ben je op dit moment een essay aan het schrijven en twijfel je of jouw standpunt goed uit de verf komt? Is je schrijfstijl bijvoorbeeld passend en is de rode draad helder? Een ervaren editor van AthenaCheck kan je helpen. Die kijkt jouw essay na op taal, structuur en/of rode draad. Al binnen 24 uur! Hoe kunnen we jou helpen?