Plagiaat voorkomen in je scriptie

7 praktische tips

Het zou zomaar kunnen dat je onbewust plagiaat pleegt. Plagiaat houdt namelijk niet altijd in dat je een complete tekst hebt overgenomen. Soms heb je simpelweg een verkeerde bronvermelding gebruikt of ben je vergeten om geciteerde tekst op te maken als citaat. Niet wat je wilt! Gelukkig kun je plagiaat voorkomen met deze 7 tips.

Waarom is plagiaat voorkomen zo belangrijk?

Je zoekt waarschijnlijk niet voor niets op ‘Hoe voorkom je plagiaat?’. Als je plagiaat pleegt, heeft dat grote gevolgen. Je kunt bij plagiaat een onvoldoende krijgen voor je opleiding. In ernstige gevallen, bijvoorbeeld als je lange teksten letterlijk hebt overgenomen van anderen of de opdracht van iemand anders inlevert, kan het zelfs schorsing van je opleiding betekenen.

Kortom: plagiaat voorkomen is een goede zaak. Met deze 7 tips maak jij daar werk van.

Tip 1. Wees je bewust van wat plagiaat is

Ten eerste is het, om plagiaat te voorkomen, belangrijk dat je weet wat plagiaat precies is. Er zijn meerdere vormen van plagiaat. Soms betekent plagiaat dat je een tekst letterlijk hebt overgenomen, maar het komt veel vaker voor dat je bijvoorbeeld een bronvermelding vergeet of een parafrase onvoldoende in je eigen woorden zet. Ook dan kan er sprake zijn van plagiaat.

Plagiaat houdt in dat je (bewust of onbewust) het werk van een ander presenteert als jouw werk. Je neemt tekst of ideeën over van iemand anders zonder er een correcte bronvermelding bij te zetten. Bekijk onze voorbeelden van plagiaat om er een concreet beeld bij te krijgen.

Tip 2. Sla je bronnen altijd direct op

Voor iedere scriptie en ook voor vrijwel elk essay zal je bronnen gebruiken. Om te voorkomen dat je het overzicht kwijtraakt kun je het beste direct de bronnen opslaan die je gebruikt. Haal je in de tekst een bron aan? Noteer dan meteen bij jouw tekst (eventueel in steekwoorden) waar je de informatie vandaan hebt gehaald en of dit een citaat is of niet. Dan kun je het later altijd terugvinden. Nog een reden waarom dit handig is, is dat je voorkomt dat je later per ongeluk bronnen door elkaar haalt.

Zorg er wel voor dat je het overzicht behoudt als je alle bronnen opslaat op je computer. Maak bijvoorbeeld een aparte map aan voor je bronnen en begin elke bestandsnaam met de achternaam van de auteur. Je kunt voor het beheren van bronnen ook software als Endnote gebruiken.

Tip 3. Citeer op een correcte manier

Neem je de letterlijke woorden van iemand over? Dan moet je de tekst opmaken als citaat en er direct een bronvermelding bij zetten (inclusief paginanummer). Vaak zet je een citaat tussen aanhalingstekens, maar voor citaten van 40 woorden of meer gelden vaak andere opmaakregels. 

Zet bij citaten altijd meteen een bronvermelding op het moment dat je ze opneemt in de tekst. Anders denk je later misschien dat het om een parafrase gaat en vergeet je de tekst aan te passen.

Tip 4. Gebruik bij parafrases voldoende je eigen woorden

Parafraseerplagiaat is één van de vormen van plagiaat. Het houdt in dat je tekst op zich in je eigen woorden zet, maar dat het alsnog duidelijk te herleiden is naar één bron, terwijl je die bron er niet bij vermeldt. Zorg er daarom voor dat je bij parafrases altijd echt je eigen woorden gebruikt. Gebruik zo nodig Synoniemen.net om een alternatief woord voor het origineel te vinden.

Zet verder ook bij parafrases altijd een bronvermelding. Ook al beschrijf je informatie of ideeën in je eigen woorden, dan nog gaat het om tekst of ideeën van anderen. Daar hoort een referentie bij.

Tip 5. Verdiep je in de regels voor bronvermelding

Of je nu parafraseert of citeert, bij informatie uit andere bronnen moet je altijd een bronvermelding zetten om plagiaat te voorkomen. Iedere referentiestijl werkt weer anders. De meeste studies gebruiken de APA-stijl. Juridische opleidingen werken vaak met de Leidraad voor juridische auteurs. Welke referentiestijl je ook gebruikt, verdiep je goed in hoe het verwijzen werkt en zorg ervoor dat je de regels correct hanteert.

Wist je dat je dit niet helemaal zelf hoeft te doen? Onze gratis APA-bronnengenerator helpt je om bronnen direct correct in je literatuurlijst en als bronvermelding in de tekst op te nemen. Werk je met de Leidraad voor juridische auteurs? Gebruik dan onze generator voor deze referentiestijl. Dankzij zo’n generator weet je zeker dat al jouw bronnen correct vermeld zijn.

 

Tip 6. Loop al je bronnen nog een keer na

Tijdens het schrijven kun je altijd een keer een bronvermelding vergeten. Ook zien we regelmatig dat bronvermeldingen wel in de tekst maar niet in de literatuurlijst staan. Dat soort voorbeelden van onbewust plagiaat kun je voorkomen door je scriptie nog een keer van voor tot achter door te nemen voordat je deze inlevert. Check of de bronnen uit je tekst ook in de literatuurlijst zijn opgenomen. Kijk verder of je bronvermeldingen goed staan en of achter elk citaat een verwijzing staat.

Twijfel je of je een bepaalde bron wel of niet moet opnemen? Speel dan op safe en vermeld de bron wel. Een bronvermelding te veel is altijd beter dan een ontbrekende bron.

Tip 7. Gebruik onze plagiaatchecker om plagiaat te voorkomen

Wil je er zeker van zijn dat jij je niet schuldig maakt aan plagiaat? Dan is dit een laatste tip om plagiaat te voorkomen: haal je scriptie door onze plagiaatchecker. Deze werkt met de software van Turnitin en vergelijkt jouw scriptie met miljarden andere documenten. Mogelijke fragmenten met plagiaat worden direct gemarkeerd. Zo kun jij snel zien waar je eventueel dingen moet aanpassen voordat je je scriptie (plagiaatvrij!) inlevert.