Essay

Tips, aandachtspunten & stappenplan

In een essay neem je stelling in. Met argumenten en weerleggingen als onderbouwing vertel je vervolgens waarom die stelling volgens jou klopt. Zo probeer je de lezer te overtuigen van jouw gelijk. Heb je de stelling en argumenten helder, dan popt al snel een volgende vraag op: hoe schrijf je een essay? Daar helpen deze tips je bij.

1. Begin met een schrijfplan

Ga niet in het wilde weg schrijven. Een essay is maar kort, dus het is belangrijk om vooraf te weten wat je wilt vertellen. Zorg dat je weet wat je standpunt is, welke argumenten je wilt aandragen, welke tegenargumenten je benoemt en wat je weerleggingen daarvan zijn.

Denk ook na over de volgorde van de argumenten. Deze moeten logisch geordend zijn in de tekst. Een schrijfschema helpt je om straks gestructureerd te werk te gaan en voorkomt schrappen en husselen achteraf.

2. Volg het stappenplan ‘Hoe schrijf je een essay?’

Om je antwoord te geven op de vraag ‘Hoe schrijf je een essay?’ hebben wij een handig stappenplan essay schrijven. Daarin lees je precies hoe je een essay schrijven goed aanpakt. Vanaf het schrijfplan tot aan de conclusie en de laatste eindcontrole. Volg dit stappenplan om niets te vergeten.

Een betogend essay is overigens niet het enige type essay. Wil je weten welke soorten essays er nog meer zijn? Lees dan ons artikel over soorten essays. Bekijk ook de voorbeeld-essays ter inspiratie.

3. Verdiep je in de structuur van een essay

Het is niet zo dat elk essay exact dezelfde structuur heeft. De ene keer bespreek je eerst alle argumenten die voor de stelling pleiten en daarna de tegenargumenten. De andere keer bespreek je voor- en tegenargumenten door elkaar.

Wel is de structuur in grote lijnen hetzelfde. Dat houdt in dat een essay altijd een pakkende inleiding moet hebben die eindigt met je standpunt. Daarna volgen de argumenten (voor en tegen je stelling) en de weerleggingen van de tegenargumenten. Tot slot presenteer je de conclusie.

Bekijk onze uitleg over de gebruikelijke structuur voor een betogend essay. Daar lees je hoe je een essay goed opbouwt.

4. Zorg voor een sterke argumentatie

Een goed essay valt of staat bij een sterke argumentatie.

Dit houdt enerzijds in dat je argumenten voor je standpunt presenteert. Die argumenten onderbouw je met bewijsmateriaal. Dat kunnen bijvoorbeeld eerdere studies, eigen onderzoek, statistieken of logische redeneringen zijn.

Aan de andere kant presenteer je tegenargumenten om die vervolgens te weerleggen. Op die manier belicht je je standpunt van meerdere kanten en kun je mogelijke bezwaren bij de lezer wegnemen. Licht ook de tegenargumenten uitvoerig toe en onderbouw je weerleggingen met bewijsmateriaal.

5. Gebruik de juiste schrijfstijl: informeel en professioneel

Wil je precies weten hoe je een essay schrijft? Lees op onze site wat een passende schrijfstijl voor essays is. De ideale schrijfstijl voor een essay is anders dan bij een scriptie. Een essay mag informeler geschreven zijn. Houd het daarbij wel professioneel.

Over het algemeen kun je een academische schrijfstijl aanhouden, behalve dat je soms iets luchtiger mag zijn in je bewoordingen. Ook is het geen probleem om in een essay vanuit jezelf te spreken en dus het woord ‘ik’ te gebruiken. Dat is in een essay juist gebruikelijk.

Tip: check altijd bij je docent welke schrijfstijl die voor ogen heeft. De ene docent is meer een voorstander van een informele schrijfstijl dan de ander.

6. Besteed specifieke aandacht aan de begin- en slotzin

Onderdeel van een luchtige schrijfstijl zijn ook een pakkende beginzin en een stevige afsluiter. Denk dus goed na over de zin waarmee je je tekst start en eindigt.

Gebruik als openingszin bijvoorbeeld een vraag, citaat of controversieel standpunt. Voor de afsluiting kun je onder andere een vraag aan de lezer of een blik op de toekomst gebruiken.

7. Eindig met een krachtige conclusie

In de conclusie van het essay vat je je standpunt en argumentatie samen. Je hoeft niet de argumenten uitgebreid te herhalen. Houd het kort en geef ook geen nieuwe informatie. Laat wel weten hoe uit jouw argumenten logisch voortvloeit dat je standpunt klopt. Trek op die manier je conclusie en eindig met een sterke slotzin. 

8. Neem alle bronnen op in de literatuurlijst

Je ondersteunt de argumenten in een essay vaak met wetenschappelijk bewijs. Het is, net als bij elk document voor je studie, belangrijk om bronnen op een correcte manier te vermelden.

Neem bronnen op in je literatuurlijst en gebruik daarnaast correcte bronvermeldingen in de lopende tekst. Gebruik hiervoor de verwijzingsstijl van jouw opleiding. Voor de meeste opleidingen is dit de APA-stijl; juridische opleidingen gebruiken de Leidraad voor juridische auteurs.

Tip: wist je dat je bronnen automatisch in deze twee stijlen kunt laten zetten? Dit kan via onze APA-generator en via de generator voor de Leidraad voor juridische auteurs. Probeer het zelf! Dat scheelt veel werk.

9. Houd de standaard lengte aan

Nog iets wat je vast wilt weten als de vraag ‘Hoe schrijf je een essay?’ jou bezighoudt: hoe lang mag een essay zijn? Een essay is gemiddeld zo’n drie tot negen pagina’s. De exacte lengte hangt af van de eisen van je docent of opleiding. Vaak krijg je van de docent een maximum aantal woorden mee. Houd dat aan als je het essay gaat schrijven.

Bij essays tot vijf pagina’s zijn tussenkopjes overigens niet gebruikelijk. Is jouw essay zes pagina’s of meer? Dan kun je eventueel wel koppen gebruiken. Ook in dit geval zijn de richtlijnen vanuit je opleiding leidend.

Feedback op jouw essay?

Na het lezen van dit artikel heb je antwoord op de vraag ‘Hoe schrijf je een essay?’. In de praktijk kan een essay schrijven best uitdagend zijn. Vind je het fijn als een extra paar ogen meekijkt naar jouw schrijfstijl, taal en spelling en rode draad? Laat je tekst dan nakijken door een AthenaCheck-editor. Die zet voor jou de puntjes op de ‘i’.