Validiteit bij literatuuronderzoek

Validiteit betekent dat je met jouw onderzoeksmethode meet wat je wilt meten. Bij enquêtes draagt het bijvoorbeeld bij aan de validiteit als je een gestandaardiseerde vragenlijst gebruikt. Hoe zit het precies met validiteit bij literatuuronderzoek? Je zet dan immers niet zelf een onderzoek op, maar baseert je op bestaande bronnen. Wij leggen je uit hoe je dan toch de validiteit van je onderzoek kunt bewaken.

Bij literatuuronderzoek verzamel je een groot aantal bronnen over een bepaald onderwerp. Op basis van de resultaten van allerlei eerdere onderzoeken trek je conclusies over jouw hoofd- en deelvragen. Het is daarom voor de validiteit bij literatuuronderzoek vooral belangrijk dat de gekozen bronnen relevant zijn voor jouw onderzoeksvraag (of voor je deelvragen).

Als je literatuuronderzoek doet, zijn er een aantal manieren om de validiteit te verhogen. Dat is het volgende:

• Houd een logboek bij waarin je noteert hoe je het onderzoek hebt uitgevoerd. Op basis waarvan heb je bronnen geselecteerd? Welke bronnen heb je juist uitgesloten? Dit helpt om uiteindelijk de gekozen methode te onderbouwen in het methodehoofdstuk.
• Bepaal hoe je op zoek gaat naar relevante bronnen en welke zoekcriteria je gebruikt. Zoek je bijvoorbeeld alleen naar Nederlandse of ook naar buitenlandse bronnen? In welke databanken ga je op zoek? Hoeveel bronnen heb je minimaal nodig?
• Check elk van de gevonden bronnen op relevantie. Dat betekent dat iedere bron in elk geval aan één van deze criteria moet voldoen om validiteit van je literatuuronderzoek te garanderen:
  • De bron gaat in op jouw gekozen onderwerp.
  • De bron helpt om antwoord te geven op de onderzoeksvraag (of op één of meer deelvragen).
  • Het gekozen onderzoek focust op iets wat lijkt op jouw onderzoeksonderwerp.
  • Er is voor een soortgelijk onderzoeksinstrument gekozen (bijvoorbeeld enquêtes of een experiment) als wat jij in je onderzoek doet.
• Selecteer alleen wetenschappelijke literatuur. Meestal zijn informele bronnen, zoals blogs of websites, niet geschikt voor literatuuronderzoek.

Ook betrouwbaarheid is iets waar je rekening mee moet houden bij elk type onderzoek. Dit betekent dat toekomstige onderzoekers jouw onderzoek kunnen herhalen en dan tot min of meer gelijke uitkomsten komen. Het gaat dus over reproduceerbaarheid en repliceerbaarheid. Hiervoor is het bij literatuuronderzoek met name belangrijk dat je de bronnen correct opneemt in je literatuurlijst. Dan kunnen lezers van je scriptie de bronnen nalezen. Ook is een correcte bronvermelding uiteraard belangrijk om plagiaat te voorkomen.

Bij het opzetten van een scriptieonderzoek komt veel kijken. Wil jij zeker weten dat je goed te werk gaat en niets over het hoofd ziet? Lees onze artikelen over onderzoeksmethoden, betrouwbaarheid en validiteit en data-analyse. Dan weet je zeker dat jouw onderzoek alle punten aftikt.

Bekijk daarnaast onze kennisbank voor meer informatie over het schrijven van je scriptie en andere belangrijke zaken als jij met je scriptie aan de slag gaat. We helpen je graag op weg!